Dit nieuwsbericht is een kopie van het NTOG artikel ‘Landelijke week Gezond Zwanger Worden, 17-21 juni’ van het NTOG editie juni 2024
Door:
F. Vlemmix werkgroep NVOG4Lifestyle/commissie Preventie NVOG
A.G.M.G.J Mulders voorzitter commissie Preventie NVOG
Graag wijzen we op de landelijke week Gezond Zwanger Worden. Er is dan volop aandacht voor het actieprogramma Kansrijke Start van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. In ons vakgebied zetten meerdere kartrekkers zich al jaren voor dit programma in. Hun lobby heeft resultaat gehad. Nu is het aan alle lokale zorgverleners om netwerken te gaan bouwen en ervoor te zorgen dat verschillende domeinen elkaar kunnen vinden en aanvullen rondom de zorg voor kinderwens en zwangerschap. De handreikingen die in het programma Kansrijke Start zijn ontwikkeld, geven hierbij een ondersteuning.
Het bouwen van regionale netwerken is urgent, want zelfs het meest vanzelfsprekende advies voor vrouwen met een kinderwens is niet goed geïmplementeerd. Slechts 55% van de vrouwen gebruikt een adequate hoeveelheid foliumzuur. Het te laat starten is verantwoordelijk voor 92% van het inadequate gebruik.1
Het programma Kansrijke Start omvat een groot en cruciaal aanbod goede adviezen en ondersteuning rondom Gezond Zwanger Worden. Ons hele leven maken we gebruik van het gebouwde fundament in de eerste duizend dagen: vanaf tien maanden voor de geboorte tot ongeveer tweejarige leeftijd. Het in deze vroege periode te maken verschil in gezondheidswinst kan op latere leeftijd door geen enkele leefstijlinterventie of behandeling worden rechtgetrokken.
Minder goede start
Eén op de zes kinderen in Nederland krijgt te maken met een minder goede start. Belangrijke oorzaken zijn vroeggeboorte/laag geboortegewicht, blootstelling aan medische of sociale risicofactoren zoals stress, roken, slechte voeding of gebrek aan liefdevolle aandacht. Dit beïnvloedt levenslang de fysieke en mentale gezondheid, en daarmee ook de kansen op school, in de maatschappij en op de arbeidsmarkt.
Eigen rol
Vanuit de NVOG is het afgelopen jaar de commissie Preventie opgericht. Samen met de werkgroep NVOG4lifestyle vragen we álle gynaecologen de tijd te nemen en bewust stil te staan bij de eigen rol bij Gezond Zwanger Worden. Afhankelijk van je werkveld zal die rol relatief klein dan wel uitgebreider zijn, maar we zullen deze rol ons allemaal moeten toe-eigenen.
Het begint bij de vraag in de spreekkamer aan elke vrouw in de fertiele levensfase: ‘Wil je het komende jaar zwanger worden?’ De handreiking ‘Gezond zwanger worden – wegwijzer voor professionals’ is daarbij van grote waarde. Afhankelijk van het antwoord van de vrouw, biedt de handreiking een QR-code met een link naar voorlichtingsmateriaal. Zo gaat de vrouw met de juiste informatie op haar telefoon de deur uit: informatie over gezond zwanger worden of juist over anticonceptie. In het verlengde van dat laatste ligt het project Nu Niet Zwanger waarbij de vrouw met complexe problematiek wordt begeleid in de juiste keuze over anticonceptie en leert de regie te nemen over haar kinderwens. Daarnaast zien we een rol voor de gynaecoloog als kartrekker in haar/zijn regio: verspreid bovenstaande kennis onder alle zorgprofessionals (medisch specialisten, huisartsen, jeugdartsen, psychologen, et cetera) om je heen, zodat zoveel mogelijk vrouwen deze waardevolle informatie krijgen, en sluit aan bij het netwerk Kansrijke Start in je eigen regio. Op weg naar de beste uitkomsten voor moeder en kind.
Referenties
- Passier A, Woestenberg P, Vorstenbosch Gebruiken vrouwen foliumzuur volgens voorschrift? Onderzoek Moeders van Morgen. Nederlands Platform voor Farmaceutisch Onderzoek. 2021;6:a1742.
- kansrijkestartnl.nl/documenten/publicaties/2022/07/28/wegwijzer
